Francés
Aqueste article qu'es redigit en gascon.
Lo francés (en francés : français) qu'es una lenga romanica parlada per 220 milions de personas dens lo mond. Aquesta lenga qu'es parlada dins mantun continents.
Las personas parlant francés que son nomentadas los francofòns.
Reparticion geografica[modificar | modificar la font]
Lo francés qu'es originari de França, de París precisament. La lenga s'espandí dens tota la França pendent la Tresau Republica francesa e que remplacè donc las lengas regionalas (dont l'occitan).
Dab la colonizacion, lo francés s'espandí en Africa, en America del Nòrd, America del Sud e en Oceania.
Lista de païs dab lo francés com lenga oficiala[modificar | modificar la font]
Europa[modificar | modificar la font]
- Belgica (dab l'alemand e lo néerlandés) ;
- França ;
- Luxemborg (dab l'alemand e lo luxemborgés) ;
- Mónegue ;
- Soïssa (dab l'alemand, l'italian et lo romanche).
Africa[modificar | modificar la font]
- Benin ;
- Burkina Faso ;
- Burundi ;
- Cameron ;
- Centrafrica ;
- Chad ;
- Comòras (dab l'arabe e lo comorian) ;
- Còsta d'Evòri ;
- Republica de Còngo
- Republica Democratica de Còngo ;
- Jiboti ;
- Gabon ;
- Guinèa ;
- Guinèa Eqüatoriala ;
- Madagascar ;
- Nigèr ;
- Rwanda (dab lo kirundi) ;
- Senegal ;
- Seichèlas (dab lo creòl de las Seichèlas) ;
- Tògo.
America del Nòrd[modificar | modificar la font]
- Canadà (dab l'anglés) ;
- Haití (dab lo creòl haitian)
Oceania[modificar | modificar la font]
Classificacion[modificar | modificar la font]
Variacion dialectau[modificar | modificar la font]
Lo francés qu'es pas identic pertot. Ací qu'avètz una lista de dialèctes francés : lo cadian, lo quebequés, l'acadian, lo francés de França etc.
Escantilh[modificar | modificar la font]
Article primier de la Declaracion dei Drechs Umans en francés :
"Article premier
Tous les êtres humains naissent libres et égaux en dignité et en droits. Ils sont doués de raison et de conscience et doivent agir les uns envers les autres dans un esprit de fraternité."
Meteis tèxte en occitan (dialècte gascon) :
"Article primier
Totas las (/eras) personas que vaden libras e egaus en dignitat e en dret. Que son dotadas d'arrason e de consciéncia e que las cau hèr l'ua dab l'auta dab esperit de fraternitat."